Uw telefoon gaat. Het is het zoveelste belletje van een onbekend nummer. Als u opneemt doet een aardige meneer of mevrouw u – vaak in het Engels – een schitterend beleggingsaanbod, met een hoog rendement of extreem lage risico’s. Herkenbaar? Mogelijk staat u dan op een van de internationale bellijsten die vaak jarenlang blijven circuleren bij malafide partijen.

De boilerrooms die deze lijsten gebruiken noemen deze lijsten ook wel ‘sucker lists’ en gebruiken ze om mensen te benaderen met een beleggingsaanbod. Onlangs waarschuwden wij nog 2.500 Nederlanders die op zo’n lijst bleken te staan. Ons oordeel: iedereen kan erop terechtkomen en iedereen – rijk en arm, financieel onderlegd of niet – kan vervolgens slachtoffer worden van deze zeer gewiekste oplichtingspraktijken.

Hoe werkt het?

Boilerrooms zijn een verzamelnaam voor niet-bestaande bedrijven die vaak niet-bestaande aandelen verkopen. Ze gebruiken heuse belscripts om u te bewegen in te stappen en vervolgens steeds meer geld in te leggen. De oplichters winnen eerst uw vertrouwen en proberen een persoonlijke band op te bouwen. Zodra u wilt uitstappen zijn ze opeens niet meer bereikbaar. Jaarlijks worden miljoenen buitgemaakt met deze manier van oplichting en sommige consumenten raken zo al hun spaargeld kwijt.

Hoe zorg ik ervoor dat ik niet op zo’n lijst komt?

Criminelen stellen dit soort contactlijsten samen op basis van gegevens die u op internet achterlaat, bijvoorbeeld door een contactformulier in te vullen of ergens op te klikken. Een veelvoorkomende methode is het gebruik van nepadvertenties op Facebook of Twitter. Als u op zo’n advertentie klikt wordt u naar een website geleid met zogenaamde beleggingsaanbiedingen. Daar wordt gevraagd om bij interesse uw gegevens achter te laten en zo belandt u op zo’n lijst.

1. Laat nooit zomaar online uw gegevens achter.

2. Ga na of de partij die u heeft benadert betrouwbaar is. Bijvoorbeeld door de naam te Googelen en te controleren via check-je-aanbieder.

3. Klik niet zomaar op advertenties. Door eerst met uw muis boven de link te zweven kunt u in uw browser al zien waar de link naartoe verwijst. Vertrouwt u het adres niet, klik dan ook niet. Met de touchscreens van smartphones en tablets is dat lastiger. Zorg er dan voor dat u meteen de URL checkt als u op de website bent beland. Vaak kunt u in uw browser links als verdacht markeren en op Facebook kunt u advertenties bijvoorbeeld ook rapporteren. Zo helpt u anderen.

En hoe kom ik eraf?

Op de lijst komen is gemakkelijk, er vanaf komen lijkt haast onmogelijk. Als u mobiel wordt gebeld, kunt u de nummers die u bellen wel blokkeren en melden als spam. Als u geen andere uitweg meer ziet, kunt u ook proberen een nieuw telefoonnummer aan te vragen bij uw provider.

Checklist om oplichting te voorkomen:

• Boilerrooms mogen nooit telefonische beleggingsdiensten verlenen. • Werk dus nóóit mee aan deze beleggingsaanbiedingen via de telefoon. • Controleer de aanbieder via check-je-aanbieder, in de registers of via de zoekmachine. • Check ook onze waarschuwingslijsten. • Herken de werkwijze van een boilerroom. • Heeft u een vermoeden dat u bent benaderd door oplichters? Meld het de AFM.